Công tác đoàn viên
Hiện nay, tổng số đoàn viên cả nước là 5.689.333 đoàn viên, chiếm khoảng 27,45% so với số lượng thanh niên của cả nước (theo số liệu thống kê năm 2022 thanh niên 20,720,907 người, chiếm 20.9% dân số cả nước)  . Số lượng đảng viên đang sinh hoạt đoàn tính đến hết năm 2022 là 648,304 đảng viên trẻ.
Tính đến tháng 11 năm 2022, tổng số đoàn viên được kết nạp mới trong giai đoạn 2017 - 2022 là 5.157.184 đoàn viên mới, đạt 103,14% so với chỉ tiêu nhiệm kỳ . Số lượng đoàn viên kết nạp mới có sự biến động và xu hướng tăng trong những năm gần đây, trong giai đoạn 2018-2022 cao nhất là năm 2018 với 1.069.744 đoàn viên kết nạp mới, thấp nhất là năm 2019 với 1.005.554 đoàn viên kết nạp mới.

Để nâng cao chất lượng và hiệu quả, công tác đoàn viên trong nhiệm kỳ qua đã tập trung, chú trọng vào công tác bồi dưỡng, phát triển đoàn viên mới từ các nguồn thanh niên tiên tiến, đội viên trưởng thành từ các phong trào của Đoàn, Hội. Đẩy mạnh thực hiện chủ trương 1+1: “Mỗi đoàn viên giới thiệu ít nhất một thanh niên tham gia vào tổ chức Đoàn, Hội”. Kiên trì triển khai thực hiện Chương trình Rèn luyện đoàn viên giai đoạn 2018 - 2022 nhằm góp phần phát huy yếu tố tự rèn luyện của đoàn viên. Tăng cường công tác quản lý đoàn viên, trong đó, đã tiến hành nhiều giải pháp triển khai thực hiện các quy định trong quản lý đoàn viên. Trung ương Đoàn đã xây dựng phần mềm quản lý đoàn viên để quản lý thống nhất đoàn viên cả nước, triển khai đến tất cả các tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc. Phần mềm Quản lý đoàn viên được đưa vào sử dụng từ tháng 11/2021. Đến nay, các cấp bộ đoàn đã hoàn thành xong 100% dữ liệu tổ chức cơ sở đoàn và 99,8% dữ liệu thông tin đoàn viên lên phần mềm…

Bên cạnh những kết quả đạt được, theo Báo cáo của Ban Tổ chức Trung ương Đoàn, (2022) về “Công tác xây dựng Đoàn nhiệm kỳ 2017-2022”, công tác đoàn viên hiện nay vẫn còn một số điểm tồn tại, hạn chế cần quan tâm như: Mặc dù số lượng đoàn viên mới kết nạp tăng nhưng tổng số đoàn viên giai đoạn 2018-2022 có có xu hướng giảm dần, từ 6.320.849 đoàn viên mới năm 2018, xuống 6.251.269 đoàn viên mới năm 2019 giảm 69.580 đoàn viên so với năm 2018), 6.099.483 đoàn viên mới năm 2020 giảm 151.786 đoàn viên so với năm 2019) và xuống còn 6.062.262 đoàn viên năm 2021 giảm 37.221 đoàn viên so với năm 2020, năm 2022, tổng số đoàn viên trên cả nước giảm xuống còn 5.689.333 đoàn viên giảm 372.929 đoàn viên so với năm 2021. 
Việc thực hiện đăng ký Chương trình rèn luyện đoàn viên của nhiều nơi chưa nghiêm túc, tỉ lệ đăng ký rèn luyện đoàn viên trên khối địa bàn dân cư hiện nay là 2.033.500 đồng chí, đạt tỷ lệ 90,9% . Việc quản lý hồ sơ đoàn viên đang sinh hoạt tại chi đoàn, theo dõi việc cấp phát thẻ đoàn viên khi kết nạp hiện nay vẫn chủ yếu trên giấy tờ, sổ sách. Dẫn đến tình trạng, không nắm được số lượng các đoàn viên trên địa bàn dân cư đi làm ăn xa, đi học tập ở địa phương, đơn vị khác, vì vậy, công tác nắm bắt số liệu đoàn viên, thanh niên trên cả nước không đảm bảo đúng và chính xác…Việc đánh giá, xếp loại đoàn viên nhiều nơi chưa chính xác so với thực tế kết quả thực hiện nhiệm vụ của đoàn viên, có biểu hiện chạy theo thành tích, đánh giá, xếp loại chung chung. 
Kết quả khảo sát của cuộc điều tra đối với những vấn đề cần quan tâm giải quyết trong công tác đoàn viên cũng cho kết quả tương tự khi những vấn đề nêu trên đều được phần lớn cán bộ đoàn, hội cho rằng rất cần thiết phải quan tâm giải quyết trong thời gian tới. Trong đó, chiếm tỷ lệ cao nhất tập trung vào các nội dung về nâng cao chất lượng đoàn viên như cần quan tâm đến vấn đề giáo dục lý luận chính trị cho đoàn viên, hội viên, quan tâm đến công tác bồi dưỡng, kết nạp đoàn viên, hội viên, rồi tổ chức các chương trình rèn luyện đoàn viên hội viên nhằm nâng cao chất lượng đoàn viên, hội viên. 
 
Công tác cán bộ đoàn, hội 
 
Về tình hình đội ngũ cán bộ, theo số liệu thống kê của Trung ương Đoàn tính đến tháng 6/2022 : 
- Cán bộ Đoàn cấp Trung ương: Hiện nay, tổng số cán bộ, công chức, viên chức và người lao động đang công tác tại các ban, đơn vị trực thuộc Trung ương Đoàn là 2.346 người, trong đó có 133 cán bộ Đoàn chuyên trách (cán bộ thuộc các ban phong trào, bộ phận tổng hợp – thi đua của Văn phòng Trung ương Đoàn). Đội ngũ cán bộ Đoàn cấp Trung ương đa số là cán bộ trẻ (chiếm 84,96% cán bộ dưới 40 tuổi); có trình độ chuyên môn cao (100% có trình độ chuyên môn từ đại học trở lên), được quan tâm đào tạo trình độ lý luận chính trị (61,66% có trình độ lý luận chính trị từ cử nhân, cao cấp).
- Cán bộ Đoàn cấp tỉnh: Biên chế trung bình tại cơ quan Đoàn cấp tỉnh khoảng từ 24-30 người, đơn vị được giao biên chế thấp nhất là Đoàn Khối Doanh nghiệp Trung ương 13 người, Đoàn Khối các cơ quan Trung ương 18 người, Tỉnh đoàn Hậu Giang 18 người, cao nhất là Thành đoàn thành phố Hồ Chí Minh là 77 người, Thành đoàn Hà Nội là 64 người. Tổng số cán bộ đoàn chuyên trách cấp tỉnh là 1.572 người. Tập thể Ban Thường vụ, chức danh Bí thư, Phó Bí thư Đoàn cấp tỉnh hiện nay không còn trình độ trung cấp, cao đẳng mà đa số có trình độ thạc sĩ, đại học. 
- Cán bộ Đoàn cấp huyện: Cơ quan chuyên trách có số lượng cán bộ trung bình từ 03 đến 06 người. Đoàn tương đương cấp huyện (trong doanh nghiệp, cơ quan hành chính, sự nghiệp, trường học) không có cơ quan chuyên trách, số lượng cán bộ chuyên trách được bố trí bình quân từ 01 đến 02 cán bộ; một số đơn vị chỉ có cán bộ kiêm nhiệm. Tổng số cán bộ đoàn chuyên trách cấp huyện hiện nay là 4.482 người. 
- Cán bộ Đoàn cấp cơ sở: Đoàn cơ sở có 23.975 Bí thư, trong đó có 10.044 Bí thư khối xã, phường, thị trấn và 13.931 Bí thư đoàn cơ sở các khối khác. Đội ngũ Bí thư Đoàn cơ sở dưới 40 tuổi chiếm 99,66% tổng số Bí thư Đoàn cơ sở, tuy nhiên độ tuổi từ 30 - dưới 40 tuổi tỷ lệ vẫn còn cao (58,99%). 
- Bí thư Chi đoàn: Hiện nay, tổng số Bí thư chi đoàn trên cả nước là 234.179 đồng chí. Đội ngũ Bí thư Chi đoàn có sự biến động thường xuyên, liên tục, phần lớn đội ngũ Bí thư Chi đoàn có trình độ trung học phổ thông và đang học trung học phổ thông, chiếm khoảng trên 47%; trình độ trung cấp chiếm khoảng trên 13%; trình độ cao đẳng, đại học và sau đại học chiếm khoảng trên 38%. Về trình độ lý luận chính trị, Bí thư Chi đoàn chưa qua đào tạo có số lượng lớn, chiếm khoảng trên 75%; trình độ trung cấp, sơ cấp chiếm khoảng trên 23%.

Để nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ đoàn, hội, đội, trong nhiệm kỳ vừa qua, công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ đã được các cấp bộ đoàn tập trung chú trọng. Việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ được thực hiện toàn diện trên các đối tượng cán bộ, từ cán bộ đoàn, hội, đội kiêm nhiệm đến cán bộ chuyên trách; cán bộ lãnh đạo quản lý và cán bộ thuộc diện quy hoạch, trước khi bổ nhiệm chức vụ hoặc nhằm bổ sung, cập nhật kiến thức, kỹ năng phục vụ công tác đoàn, hội, đội. 
Trong nhiệm kỳ vừa qua, đã có 605.378 lượt cán bộ đoàn hoàn thành khóa bồi dưỡng nghiệp vụ theo chức danh; bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý, năng lực tham mưu và tổ chức thực hiện; bồi dưỡng, cập nhật, bổ sung kiến thức, nghiệp vụ cơ bản đoàn, hội, đội. Ngoài ra, Ban Bí thư Trung ương Đoàn và các tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đoàn thông qua việc thực hiện chủ trương 1+2. Qua đó, đã tạo sự chuyển biến về nhận thức, trách nhiệm của cán bộ đoàn, được cơ sở đánh giá tích cực.
Công tác xây dựng tổ chức cơ sở Đoàn
Về số liệu thống kê theo báo cáo của Trung ương Đoàn,hệ thống tổ chức của Đoàn gồm 4 cấp, trong đó :
 - Cấp Trung ương: Cơ quan Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh có 32 ban, đơn vị trực thuộc. Ban Bí thư Trung ương Đoàn có 06 đồng chí, Ban Thường vụ có 28/33 đồng chí, Ban Chấp hành có 107/151 đồng chí, cán bộ đoàn chuyên trách có 171 đồng chí. 
- Cấp tỉnh: Có 63 tỉnh, thành đoàn và 4 đoàn trực thuộc. Tổng số ban, Văn phòng tỉnh, thành đoàn, đoàn khối là 316; 135 đơn vị sự nghiệp thuộc Đoàn cấp tỉnh. Ban Thường vụ Đoàn cấp tỉnh có 571 đồng chí, Ban Chấp hành có 1.838 đồng chí, cán bộ Đoàn chuyên trách có 1.494 đồng chí. Hiện nay, có 27/64 đồng chí Bí thư các tỉnh, thành đoàn, đoàn trực thuộc là y viên Ban Chấp hành Đảng bộ cấp tỉnh không thống kê đối với Ban Thanh niên Quân đội, Ban Thanh niên Công an Nhân dân và 01 tỉnh đang khuyết Bí thư: Đắk Nông). 
- Cấp huyện: Có 704 quận, huyện, thị, thành đoàn và 647 đoàn tương đương cấp huyện. Ban Thường vụ Đoàn cấp huyện có 7.221 đồng chí, Ban Chấp hành có 23.482 đồng chí, cán bộ đoàn chuyên trách có 4.482 đồng chí. 
- Cấp cơ sở: Có 18.972 đoàn cơ sở trong đó có 10.599 Đoàn xã, phường, thị trấn , 11.003 chi đoàn cơ sở và 262.210 chi đoàn. Bí thư Đoàn xã, phường, thị trấn có 10.544 đồng chí.
Trong nhiệm kỳ qua, công tác xây dựng tổ chức cơ sở đoàn chú trọng tập trung việc triển khai, thực hiện sắp xếp tổ chức, bộ máy của Đoàn theo tinh thần Nghị quyết số 18 và Nghị quyết số 19 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII. Tập trung nâng cao chất lượng hoạt động tổ chức cơ sở Đoàn trong đó hướng đến đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của đoàn cơ sở, tổ chức triển khai cuộc vận động “Xây dựng chi đoàn mạnh” hay Đoàn cơ sở “3 chủ động”. Tăng cương tổ chức, triển khai các giải pháp về phát triển tổ chức Đoàn, Hội trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước đặc biệt trong các khu chung cư, nhà trọ, nhà lưu trú công nhân và thành lập tổ chức Đoàn ở nước ngoài và công tác đã đạt được những kết quả nhất định.
 Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra những khó khăn, tồn tại trong công tác xây dựng tổ chức cơ sở Đoàn, Hội như: Số lượng thanh niên đang dần dịch chuyển về khu vực doanh nghiệp tại các khu chế xuất, khu công nghiệp và khu vực trường học, tuy nhiên ở những khu vực này ở nhiều nơi vẫn chưa có bộ máy đoàn, hội chuyên trách. Trong khi đó trên địa bàn dân cư, nhiều chi đoàn trắng đoàn viên, nhiều chi đoàn hoạt động cầm chừng, thời vụ. Nội dung, phương thức sinh hoạt, hoạt động của chi đoàn, đoàn cơ sở chậm được đổi mới, thiếu hấp dẫn; Công tác đoàn kết, tập hợp thanh niên trong các doanh nghiệp ngoài nhà nước gặp nhiều khó khăn, chưa đạt được kết quả rõ nét.
 Một vài kết luận
Công tác xây dựng tổ chức Đoàn, Hội thời gian qua được các cấp bộ Đoàn triển khai với nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng cán bộ đoàn, chất lượng cơ sở đoàn, chất lượng đoàn viên, mở rộng mặt trận đoàn kết, tập hợp thanh niên và đã đạt được những kết quả tích cực. Số lượng đoàn viên kết nạp mới có xu hướng tăng trong những năm gần đây. Chất lượng đoàn viên, đoàn viên kết nạp mới ngày càng được cải thiện. Công tác quản lý đoàn viên có sự đổi mới, Trung ương Đoàn đã xây dựng phần mềm quản lý đoàn viên để quản lý thống nhất đoàn viên cả nước. Công tác cán bộ đoàn ở các cấp có chuyển biến tích cực, đội ngũ cán bộ từ trung ương tới cơ sở dần được chuẩn hóa. Công tác xây dựng tổ chức cơ sở Đoàn, Hội hướng đến nâng cao chất lượng cơ sở đoàn, hội trên địa bàn dân cư; Đổi mới nội dung, hình thức sinh hoạt của chi đoàn, chi hội; Kiên trì kiên trì phối hợp, vận động thành lập, phát triển tổ chức Đoàn, hội trong các doanh nghiệp ngoài Nhà nước, trên địa bàn dân cư. 

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng tổ chức Đoàn, Hội thời gian tới cần quan tâm đến vấn đề giáo dục lý luận chính trị cho đoàn viên, hội viên; vấn đề bồi dưỡng, kết nạp đoàn viên, hội viên; triển khai chương trình rèn luyện đoàn viên hội viên nhằm nâng cao chất lượng đoàn viên, hội viên. Trong công tác cán bộ cần quan tâm đến vấn đề bố trí, sử dụng, luân chuyển cán bộ đoàn hết tuổi; các chế độ, chính sách đối với cán bộ đoàn còn hạn chế; nâng cao năng lực, bản lĩnh chính trị của đội ngũ cán bộ đoàn, hội. 
Trong công tác xây dựng tổ chức cơ sở Đoàn, Hội cần quan tâm đổi mới nội dung, phương thức hoạt động của Đoàn, Hội, cần gắn hoạt động của Đoàn, Hội với việc đáp ứng các nhu cầu, nguyện vọng của đoàn viên thanh niên. Quan tâm nâng cao chất lượng hoạt động của tổ chức cơ sở Đoàn, Hội trên địa bàn dân cư. Đẩy mạnh việc thành lập, phát triển tổ chức Đoàn, Hội trong các doanh nghiệp ngoài Nhà nước, ở các khu chung cư, khu nhà trọ.