Những ngày gần đây, thế giới liên tục bàng hoàng trước các vụ khủng bố, bạo lực đẫm máu ở Nepal. Từ thủ đô Kathmandu đến nhiều vùng nông thôn xa xôi, tiếng súng, tiếng bom, nước mắt và máu vẫn đổ xuống. Một đất nước vốn được mệnh danh là “xứ sở của Himalaya bình yên” nay trở thành điểm nóng bất ổn. Hình ảnh những thanh thiếu niên vô tội gục ngã giữa bạo lực là hồi chuông cảnh tỉnh cho cả nhân loại. Từ Nepal, nhìn về Việt Nam hôm nay, câu hỏi lớn đặt ra: thế hệ trẻ Việt Nam phải làm gì để xứng đáng với sứ mệnh dựng xây và bảo vệ Tổ quốc?
Nepal: Bi kịch của một dân tộc giữa vòng xoáy bạo lực
Trong suốt nhiều năm qua, Nepal phải hứng chịu những bi kịch đau thương từ vòng xoáy bạo lực, khủng bố và bất ổn chính trị. Cuộc nội chiến kéo dài từ 1996 đến 2006 đã cướp đi sinh mạng của hơn 17.000 người, để lại những vết sẹo sâu trong lòng xã hội Nepal. Sau Hiệp định Hòa bình Toàn diện năm 2006, nhân dân Nepal từng hy vọng về một kỷ nguyên mới của ổn định và phát triển. Thế nhưng, thực tế lại khác: các mâu thuẫn chính trị - xã hội không được giải quyết triệt để, các nhóm cực đoan vẫn âm thầm tồn tại và chờ thời cơ trỗi dậy.
Đặc biệt, từ đầu năm 2025, tình hình bạo lực tại Nepal leo thang đáng lo ngại. Chỉ trong tháng 9-2025, thủ đô Kathmandu và thành phố Pokhara đã rung chuyển bởi nhiều vụ tấn công liều chết. Báo cáo của South Asia Terrorism Portal (SATP) ghi nhận, riêng trong hai tuần giữa tháng 9, có ít nhất 12 vụ nổ bom, khiến hơn 200 dân thường thương vong. Trong số đó, nhiều nạn nhân là học sinh, sinh viên - những người lẽ ra đang sống trọn vẹn tuổi trẻ của mình. Cảnh tượng các gia đình mất con, trường học biến thành bãi chiến trường, để lại nỗi đau dai dẳng không chỉ cho riêng Nepal mà còn khiến cộng đồng quốc tế bàng hoàng.
|
|
| Những người biểu tình tụ tập gần tòa nhà Quốc hội trong cuộc biểu tình phản đối tham nhũng và quyết định chặn một số nền tảng mạng xã hội của chính phủ, tại Kathmandu, Nepal, ngày 8-9-2025. |
Nguyên nhân sâu xa của vòng xoáy bạo lực này nằm ở sự bất ổn chính trị kéo dài, phân hóa xã hội gay gắt và tình trạng đói nghèo, thất nghiệp trong thanh niên. Theo số liệu của Liên hợp quốc, tỷ lệ thất nghiệp trong thanh niên Nepal hiện lên tới hơn 25%, khiến nhiều người trẻ rơi vào trạng thái mất phương hướng, dễ dàng bị lôi kéo vào các tổ chức cực đoan. Từ chỗ phải là lực lượng kiến tạo đất nước, không ít thanh niên Nepal trở thành công cụ của bạo lực, phải đánh đổi tuổi xuân và cả sinh mạng cho những mục tiêu phi nghĩa. Bi kịch Nepal là minh chứng sống động cho một chân lý: nếu một thế hệ trẻ thiếu lý tưởng và bản lĩnh, thì đất nước sẽ chìm trong vòng xoáy bạo lực, mất mát và tụt hậu
Việt Nam: Giữ vững ổn định để phát triển
Từ những bi kịch mà Nepal đang phải gánh chịu, nhìn về Việt Nam hôm nay, chúng ta càng thấm thía giá trị vô giá của hòa bình, độc lập dân tộc và ổn định chính trị - xã hội. Trải qua hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước, đặc biệt là sau những cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại trong thế kỷ XX, nhân dân ta hiểu sâu sắc rằng: không có gì quý hơn độc lập, tự do; không có gì thiêng liêng hơn hòa bình để xây dựng và phát triển đất nước.
Dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam, đất nước ta đã vững vàng vượt qua khủng hoảng kinh tế - xã hội những năm đầu đổi mới, duy trì ổn định chính trị và đạt được những thành tựu to lớn. Qua các thời kỳ cách mạng, Đảng ta luôn xác định: Ổn định chính trị - xã hội, giữ vững môi trường hòa bình là điều kiện tiên quyết để phát triển đất nước, hội nhập quốc tế. Thực tiễn gần 40 năm đổi mới đã chứng minh, chính sự ổn định ấy là nền tảng để Việt Nam từng bước vươn lên, đưa đời sống nhân dân ngày càng được cải thiện, vị thế quốc tế không ngừng được nâng cao.
|
|
| Chung tay vì biên giới hòa bình, hữu nghị (Tuần tra biên giới giữa lực lượng biên phòng Việt Nam và Campuchia) |
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế sâu rộng, Việt Nam phải đối diện nhiều thách thức mới: sự cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, biến đổi khí hậu, an ninh phi truyền thống, nguy cơ “diễn biến hòa bình” trên không gian mạng. Song, so với những mất mát mà Nepal đang trải qua, chúng ta càng thấy rõ hơn ý nghĩa của việc giữ vững ổn định chính trị, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, củng cố niềm tin của nhân dân vào Đảng và chế độ.
Đặc biệt, với lực lượng thanh niên chiếm hơn 20% dân số và gần 30% lực lượng lao động cả nước, Việt Nam đang có “cơ cấu dân số vàng”. Nếu biết phát huy đúng hướng, thanh niên sẽ là lực lượng xung kích, sáng tạo, góp phần trực tiếp vào mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”. Ngược lại, nếu thiếu định hướng lý tưởng, thiếu bản lĩnh chính trị, lực lượng trẻ có thể trở thành điểm yếu dễ bị các thế lực thù địch lợi dụng, dẫn đến bất ổn.
Trách nhiệm lịch sử của thế hệ trẻ Việt Nam
Nếu như Nepal là lời cảnh tỉnh đau xót về sự sa ngã của một bộ phận thanh niên khi thiếu lý tưởng, thì Việt Nam hôm nay lại đang đứng trước một cơ hội vàng để khẳng định vai trò lịch sử của thế hệ trẻ. Từ truyền thống anh hùng của dân tộc, từ thực tiễn đổi mới và hội nhập, thanh niên Việt Nam được Đảng và nhân dân kỳ vọng là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Ngay từ những ngày đầu lập nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã căn dặn: “Thanh niên là người chủ tương lai của nước nhà. Nước nhà thịnh hay suy, yếu hay mạnh, một phần lớn là do các thanh niên” (1), lời dạy ấy không chỉ là niềm tin, mà còn là sự ủy thác trách nhiệm lịch sử. Đảng ta cũng luôn khẳng định vai trò thanh niên trong các nghị quyết chiến lược. Nghị quyết số 25-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương (khóa X) nhấn mạnh: “Thanh niên là rường cột của nước nhà, là lực lượng xung kích trong xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, là nhân tố quyết định thành bại của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa” (2).
|
|
| Thanh niên tình nguyện tham gia sự kiện A80 |
Trách nhiệm lịch sử của thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay thể hiện trên ba phương diện lớn: Với quá khứ: Biết ơn, trân trọng và giữ gìn những thành quả độc lập, tự do, thống nhất mà cha anh đã hy sinh xương máu để giành lại. Điều đó không chỉ là lòng tưởng nhớ, mà còn là ý thức bảo vệ vững chắc thành quả cách mạng, kiên quyết không để Tổ quốc rơi vào bất ổn, chia rẽ như Nepal. Với hiện tại: Thanh niên phải sống có lý tưởng, có khát vọng cống hiến; ra sức học tập, lao động sáng tạo; rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, tri thức và kỹ năng để trở thành lực lượng xung kích trên mọi lĩnh vực. Mỗi sinh viên, công nhân, trí thức, chiến sĩ trẻ cần biến trách nhiệm thành hành động cụ thể, thiết thực, đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước. Với tương lai: Thế hệ trẻ phải dám nghĩ, dám làm, dám dấn thân trong khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, đưa Việt Nam sớm trở thành nước phát triển, thu nhập cao. Đây chính là cách thanh niên thực hiện trách nhiệm với chính mình, với gia đình và với tương lai dân tộc.
Có thể nói, thanh niên Việt Nam hôm nay vừa là “sản phẩm” của hòa bình, ổn định, vừa là “người giữ lửa” để bảo vệ hòa bình, ổn định ấy cho mai sau. Gánh vác trách nhiệm lịch sử không phải là khẩu hiệu suông, mà phải được thể hiện bằng bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thần yêu nước nồng nàn và những đóng góp cụ thể trong từng công việc, từng hành động hằng ngày. Nepal hôm nay là bài học đau thương, nhưng cũng là lời cảnh tỉnh nhắc nhở tuổi trẻ Việt Nam: để không bao giờ phải chứng kiến cảnh máu đổ, nước mắt rơi trên quê hương, thế hệ trẻ Việt Nam phải giữ gìn hòa bình, phát huy bản lĩnh chính trị, tri thức và khát vọng cống hiến./.
Tài liệu trích dẫn
1. Hồ Chí Minh, Toàn tập, Tập 5, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.216.
2. Ban Chấp hành Trung ương, Nghị quyết số 25-NQ/TW Về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, ngày 25 tháng 07 năm 2008, Hà Nội.
