Hiện nay, theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), thuốc lá và thuốc lá điện tử đã và đang trở thành một trong những hiểm họa đặc biệt nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp tới sức khỏe, sự an toàn con người, cản trở quá trình phát triển bền vững của mọi cộng đồng, quốc gia, dân tộc.
Với hàng loạt những bằng chứng khoa học công bố, thuốc lá là nguyên nhân cơ bản gây ra những căn bệnh hiểm nghèo, gia tăng các ca tử vong vì lý do bệnh tật trên toàn thế giới. Theo ước tính của WHO mỗi năm, thuốc lá cướp đi sinh mạng của gần 7 triệu người, trong đó có hơn 5 triệu người đã, đang hút thuốc và hơn 600 nghìn người không hút thuốc nhưng do tiếp xúc thụ động với khói thuốc của người khác.
Ở Việt Nam, thuốc lá cũng được xác định là nguyên nhân của nhiều loại bệnh, có thể dẫn đến tử vong của người bệnh. Có tới 25 căn bệnh liên quan đến thuốc lá có nguy cơ gây tử vong như: đột quỵ, bệnh mạch vành, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, ung thư phổi... Trong đó, tỷ lệ bệnh nhân khi hút thuốc lá có nguy cơ bị ung thư phổi lên tới 96,8%. Mỗi năm ở nước ta, ước tính khoảng 40.000 ca tử vong - tức là hơn 100 người chết vì thuốc lá mỗi ngày. Nếu không có can thiệp khẩn cấp, ước tính số tử vong do các bệnh liên quan đến thuốc lá mỗi năm sẽ tăng lên thành 70.000 người vào năm 2030.
Những năm gần đây, bên cạnh loại hình thuốc lá truyền thống, là sự du nhập của nhiều loại thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, tạo nên những diễn biến phức tạp, đặc biệt có xu hướng, phổ biến, trẻ hóa và lan rộng trong cả hai giới nam và nữ, do chính những hạn chế trong nhận thức của các bạn trẻ về nguy cơ và những tác hại vô hình của các loại thuốc lá này.
Hơn 10 năm thi hành Luật Phòng, chống tác hại thuốc lá cho thấy với những nỗ lực không mệt mỏi của ngành y tế, sự phối kết hợp chặt chẽ, chung tay của các ban ngành, đoàn thể trung ương và địa phương, chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu trong việc nâng cao nhận thức của cộng đồng về nguy cơ, tác hại của thuốc lá, tăng cường ý thức và sự tham gia của người dân trong công tác phòng chống thuốc lá, giảm thiểu tỷ lệ người sử dụng thuốc lá, tỷ lệ phơi nhiễm với khói thuốc thụ động, tăng cường gắn các biển cấm hút thuốc ở công sở, nơi công cộng, tăng cường các hình thức xử lý vi phạm với người sử dụng thuốc lá… Đây là những kết quả rất đáng khích lệ trong công tác phòng chống tác hại thuốc lá, thuốc lá điện tử trên phạm vi cả nước.
Năm 2024, phiên họp giả định Quốc hội trẻ em lần thứ II trở nên đặc biệt ấn tượng khi một trong những nội dung được các đại biểu trẻ em quan tâm, tham gia thảo luận, góp ý sôi nổi tại “Nghị trường” là vấn đề phòng, chống tác hại của thuốc lá, chất kích thích trong môi trường học đường. Chính các em thiếu nhi đã nêu vấn đề, tranh luận và đề xuất nhiều giải pháp thiết thực nhằm ngăn chặn và đẩy lùi vấn nạn này, đặc biệt là đề nghị tăng cường những biện pháp xử lý mạnh, cấm bán thuốc lá điện tử và chất kích thích cho vị thành niên, đảm bảo cho trẻ em được sống trong môi trường an toàn, lành mạnh và bền vững.
Cuộc thi vẽ tranh tuyên truyền chống tác hại của thuốc lá với chủ đề “Vì một cuộc sống xanh - Nói không với thuốc lá” dành cho Thiếu nhi toàn quốc, năm 2025 là một trong các hoạt động thiết thực của thiếu nhi nhằm cụ thể hoá chiến dịch Thanh niên Việt Nam nói không với thuốc lá và thuốc lá điện tử. Cuộc thi được diễn ra trong thời gian 2,5 tháng và chính thức được diễn ra từ ngày 15/4/2025, kết thúc nhận bài dự thi ngày 30/6/2025 (theo dấu bưu điện); Tổng kết và trao Giải cuộc thi được tổ chức vào 15/7/2025 tại thủ đô Hà Nội.
Đối tượng tham dự cuộc thi là các em học sinh, thiếu nhi có độ tuổi từ 7 - 15 tuổi đang học tập tại các trường Tiểu học, Trung học cơ sở và sinh hoạt, học tập tại hệ thống Nhà thiếu nhi trên toàn quốc.
Với mục tiêu của cuộc thi nhằm tạo sân chơi bổ ích, sáng tạo cho các em thiếu nhi trên toàn quốc thông qua ngôn ngữ nghệ thuật, giúp lan tỏa thông điệp phòng chống tác hại của thuốc lá đến cộng đồng; góp phần nâng cao nhận thức của thiếu nhi về tác hại nghiêm trọng của thuốc lá, thuốc lá điện tử và các sản phẩm thuốc lá mới đối với sức khỏe con người; khơi dậy tinh thần trách nhiệm, thái độ sống tích cực, chủ động nói không với thuốc lá và xây dựng môi trường sống không khói thuốc ngay từ khi còn nhỏ; phát huy khả năng sáng tạo, bày tỏ những suy nghĩ, truyền tải thông điệp của thiếu nhi thông qua tác phẩm của mình về phòng, chống tác hại của thuốc lá.
Về thể lệ và hình thức của cuộc thi
- Các tác phẩm dự thi thể hiện dưới dạng tranh vẽ với kích thước từ 30x40cm trở lên, nền trắng, không dòng kẻ, có thể vẽ trên mọi chất liệu. Tác phẩm có chú thích ý nghĩa về các nội dung trong thiết kế bao gồm: Kích thước, hình dáng, đường nét, màu sắc, chữ viết hoặc Slogan.
- Các tác phẩm dự thi tranh vẽ phải phù hợp với chủ đề cuộc thi; các phần vẽ không ảnh hưởng mâu thuẫn đến nhau. Ý tưởng sáng tạo, hiện đại và đảm bảo tính mỹ thuật và đúng chủ đề cuộc thi.
- Mỗi tác giả dự thi không quá 03 tác phẩm. Đính kèm thông tin tác phẩm dự thi bao gồm: Tên tác giả, trường, lớp, địa chỉ liên hệ của tác giả, điện thoại, email của cá nhân hoặc người thân của tác giả (mọi thông tin liên lạc, tác giả phải ghi vào mặt sau của tác phẩm dự thi).
Về cơ cấu Giải thưởng: Ban tổ chức sẽ trao: 01 giải Nhất; 02 giải Nhì; 03 giải Ba; 09 giải Khuyến khích cho các cá nhân đạt giải. Ngoài ra, Ban Tổ chức sẽ trao cho 15 đơn vị có nhiều tác phẩm dự thi và có chất lượng nhất.
Lưu ý các quy định trong cuộc thi bao gồm:
- Không chấp nhận những tác phẩm đã được tham dự ở cuộc thi khác, đã triển lãm ở bất cứ đâu; thí sinh dự thi phải cam kết: là tác giả của tác phẩm dự thi, không sao chép ý tưởng, nội dung; tác phẩm chưa tham dự cuộc thi nào khác, chưa được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng nào.
- Tác phẩm dự thi không gửi trả lại, Ban tổ chức được toàn quyền trong việc sử dụng thông tin về tác giả, tác phẩm dự thi vào mục đích truyền thông mà không cần xin phép tác giả cũng như không phải trả bất cứ chi phí nào.
Tác phẩm dự thi của các em thiếu nhi xin gửi về Ban Công tác Thiếu nhi, Hội đồng Đội các tỉnh, thành phố. Ngoài ra các cá nhân có thể gửi tác phẩm dự thi trực tiếp qua đường bưu điện về: Ban Tổ chức cuộc thi - Viện nghiên cứu Thanh niên, Số 5 Chùa Láng, Đống Đa, thành phố Hà Nội.
Cuộc thi vẽ tranh là một cách để thiếu nhi thể hiện quyền, trách nhiệm nói lên tiếng nói của mình: “Chúng em muốn được sống trong một môi trường trong lành, không có khói thuốc”. Mỗi bức tranh mà các em gửi gắm sẽ là một lời nhắn nhủ chân thành, một thông điệp mạnh mẽ lan tỏa tới gia đình, bạn bè và toàn xã hội: “Hãy cùng nhau bảo vệ sức khỏe, bảo vệ môi trường – Hãy nói không với thuốc lá!”
Một số hình ảnh lễ phát động
Toàn cảnh Lễ phát động
TS. Đặng Vũ Cảnh Linh, Trưởng ban tổ chức cuộc thi, phát biểu khai mạc và công bố thể lệ cuộc thi
Anh Nguyễn Bá Duân, Phó bí thư Thành đoàn Đà Nẵng phát biểu kêu gọi các em thiếu nhi tham gia cuộc thi
TS. Đặng Vũ Cảnh Linh, Trưởng ban tổ chức cuộc thi, TS. Đỗ Thị Thu Hằng Đại diện hội đồng giám khảo nhận những tác phẩm dự thi đầu tiên của các em thiếu nhi
Hai tác phẩm dự thi đầu tiên của các em thiếu nhi
Ban tổ chức và đại diện một số em thiếu nhi chụp ảnh lưu niệm tại buổi lễ
Thông điệp của thiếu nhi trường THCS Trưng Vương – TP Đà Nẵng
Thiếu nhi trường THCS Trưng Vương – TP Đà Nẵng, hào hứng tìm hiểu về thể lệ cuộc thi
